İstanbul ve Hüzün

İnsan elinin en sıra dışı eserlerinden biri sayılabilecek metropollerden biri olan İstanbul, hikayesi yüzlerce yıldır anlatılan ve sanatın hemen her dalında temsil edilen baş döndürücü bir şehir. Ancak özellikle modern zamanlardaki seyri uzun zamandır gerektiği gibi incelenmekten uzak; İstanbul’a bakanlar, onda diğer büyük şehirleri arkadan takip eden bir şehir görmekte ısrar ediyorlar. Uğur Tanyeli’nin ifadesiyle, İstanbul’un modern tarihi her zaman gecikmişliğin psikozu içinde kavranmıştır. Bu bilindik hikaye, neyse ki son birkaç on yılda yerinden edildi. Bugün, örneğin İstanbul’un 19. yüzyıl Paris’inden çok da farklı olmayan bir kültür merkezi olduğunu ve yeni keşfedilmiş bir edebiyat ağına sahip olduğunu biliyoruz.

Edebiyat alanındaki güncel tartışmalara dahil olmayı hedefleyen İstanbul ve Hüzün’ün “yeni”ye olan ilgisi bununla sınırlı değil. Kitap, sosyal bilimlerde duygunun bir kavram olarak yerini ele alan heyecan verici çalışmaların açtığı yolu da takip ediyor. Düşünen, yazan, seven, eleştiren ve İstanbul’u “hüzünle” kucaklayan metinlere odaklanan makalelerden oluşuyor. Böylece Samiha Ayverdi’den İhsan Oktay Anar’a, Zaven Biberyan’dan Ahmet Hamdi Tanpınar’a, Sait Faik’ten Burhan Sönmez’e, Leyla Erbil’den Orhan Pamuk’a Türk edebiyatındaki İstanbul temsillerini kavrama fırsatı sunarken, akademik alanın ölü yüzüne su dökmeyi umduğu bir çalışma ortaya çıkıyor.